Bosanska dolina piramida je najveći svjetski kompleks piramidalnih građevina. Sastoji se od Bosanske piramide Sunca koja je, s visinom od 368 metara, znatno viša od Keopsove piramide, zatim Bosanske piramide Mjeseca visoke 190 metara, Piramide bosanskog Zmaja od 90 metara, te modeliranih uzvišenja Hrama Majke Zemlje, Piramide Ljubavi i “Šeste” piramide kao i Tumulusa u Vratnici. Piramide Sunca, Mjeseca i Zmaja formiraju pravilan jednakostraničan trougao s međusobnom udaljenošću vrhova od 2.170 metara. Orijentacija stranica svih piramida je pravilna, prema kosmičkom sjeveru.
U Zaključcima Prve medunarodne naučne konferencije o Bosanskoj dolini piramida, održane u augustu 2008. godine, 55 vodećih svjetskih stručnjaka iz 13 zemalja su potvrdili da su “bosanske piramide arheološki fenomen kojeg treba intenzivno istraživati“. Druga međunarodna naučna konferencija iz septembra 2011. zaključila je da se knjige historije moraju mijenjati zbog postojanja bosanskih piramida, njihove starosti i svrhe.
Negativni joni
Istraživanja su započeta u aprilu 2005. kada je antropolog dr. sci. Semir Osmanagić postavio hipotezu o postojanju kompleksa piramida i mreže podzemnih tunela, a nastavljena 2006. formiranjem neprofitne Fondacije “Arheološki park: Bosanska piramida Sunca”. Ovo multidisciplinarno naučno istraživanje danas je najveći svjetski arheološki projekat koji privlači desetine hiljada turista, volontera, istraživača i medija u Visoko (BiH) svake godine.
Georadarskim snimanjem njemačkih geofizičara je potvrđeno postojanje unutrašnjih prolaza u piramidi. Fizičari su detektovali energetske zrake radijusa 4,5 metara koja prolazi kroz sami vrh piramide, a italijanski stručnjaci su detektirali i izmjerili vještački stvorene elektromagnetne i ultrazvučne fokusirane zrake frekvencije 28 kHz. Na piramidi je izmjerena vrlo jaka Šumanova rezonanca od 7,83 HZ koja je najblagotvornija za fizički, umni i spiritualni razvoj čovjeka.
Piramida je prekrivena nanosima zemlje i vegetacije slično kao i stotine piramida u Kini, Meksiku ili Guatemali. LIDAR tehnologijom je utvrđena visina od 368 metara, a analizom fosiliziranih listova između betonskih blokova potvrđena je radiokarbonska starost piramide od 29.200 (+/- 400 godina).
Ispod Bosanske doline piramida izgrađena je kompleksna mreža prolaza, raskrsnica, prostorija i podzemnih vodenih akumulacija. Otkriće ovog labirinta je pronalazač bosanskih piramida Semir Osmanagić najavio u svojoj knjizi iz 2005. bazirajući svoju hipotezu na sličnim primjerima podzemnih tunela u Egiptu, Kini i Meksiku. Do tada se u Visokom smatralo da je niski ulaz i pedesetak metara tunelskog prolaza “prirodna pećina.”
Istraživanja su pokazala da se u konglomeratu nalazi podzemni labirint koji se pruža desetinama kilometara. Udaljenost od ulaza u tunele pa do Bosanske piramide Sunca iznosi 2,9 kilometara. Na ulazima u bočne tunele pronađeno je na desetine suhozidova – struktura s redanim kamenim oblucima, koji su jasan dokaz antropogene aktivnosti.
U labirintu ne postoje negativna zračenja – kosmička (Hartmanove, Kirijeve i Šnajderove mreže), prirodna radioaktivnost ili negativna energija iz podzemnih vodenih tokova. Stoga je ova lokacija jedna od najsigurnijih na Planeti i omogućavala je zaštitu zdravlja i revitalizaciju tijela.
Aktivnosti se svode na čišćenje postojećih prahistorijskih tunela od unesenog šljunkovitog materijala i osiguravanja drvenom podgradom tunelskih prolaza koji vode prema Bosanskoj piramidi Sunca (smjer jugoistok). Cirkulacija zraka je izvanredna i postignuta je različitom visinom stropova koji uzrokuju različit potisak zraka i prirodnu ventilaciju. Nagib tunela je 1,5 stepeni koji omogućava finu drenažu vode. Koncentracija negativnih jona, koji čiste atmosferu od bakterija i virusa, je nekoliko desetina puta viša od prosječne i to objašnjava blagotvoran utjecaj tunela na ljudski organizam.
Dva kulturna sloja
U tunelima Ravne vidljiva su najmanje dva kulturna sloja – graditelji labirinta (više od 30.000 godina) i civilizacija koja je sve tunele i prostorije zatrpala šljunkovitim materijalom prije minimalno 5.000 godina.
Fondacija ‘’Arheološki park: Bosanska piramida Sunca’’ godinama unazad organizuje volonterske akcije, gdje poziva zainteresirane volontere iz cijelog svijeta da se pridruže radu na projektu. Volonterska sezona na bosanskim piramidama, jedna je od najaktivnijih i najuzbudljivijih u cijelom regionu, ali i šire. Iz godine u godinu, u Visoko pristiže sve veći broj volontera, koji dolaze sa svih kontinenata, i koji nesebično pomažu, i daju svoj doprinos kroz rad na arheološkim lokacijama. Kako biste se prijavili, potrebno je da imate izmađu 18 i 70 godina, veseo duh i motivaciju za rad sa ljudima otvorenog uma i srca.
Arheološki rad se odvija uz stručni nadzor, na nekoliko različitih lokacija koje Fondacija pokriva kroz svoje aktivnosti. Volonteri su u mogućnosti da se upoznaju s projektom, sa različitim multidisciplinarnim naukama, ali da upoznaju nove ljude, te njihove kulture i običaje. Arheološko-turističko-sportski park Ravne 2 prostire se na površini od preko 100.000 kvadratnih metara i nalazi se u Visokom, 35 kilometara od Sarajeva. Park je prepun sadržaja s više od 40 različitih instalacija koje imaju arheološki, naučni, edukativni, zabavni, umjetnički i sportski značaj.
Brojni kulturni, zabavni, muzički i sportski događaji postali su sastavni dio programa u parku, a najznačajniji je „Summer Solstice Festival (SSF)“ koji se održava svake godine u terminu ljetnog solsticija i koji ugosti umjetnike iz cijelog svijeta, kao i najveće muzičke zvijezde regiona. Ovaj park je izrazita vrijednost za lokalno stanovništvo. Utočište je od gradske sredine i zatvorenog prostora, u kojem posjetioci mogu uživati u prirodi, crnogoričnoj šumi, izvorskoj vodi i raznim programima i sadržajima parka.